"ქალი, თუკი ბრძენი და ზრდილია, პატივს სცემს დედამთილს და ქმრის ერთგულია, მამაკაცზე მეტი ფასი აქვს".
"უმეტესად, ზუსტად ქალები არიან ისინი, ვინც ოჯახში სარწმუნოებრივ ამინდს განსაზღვრავენ და ზნეობრივ პრინციპებს უნერგავენ შვილებს".
მეორეს მხრივ კი, ბუდიზმიდან (და არა მარტო ბუდიზმიდან) გამომდინარე, თუკი ქალი ბრძენი და ზრდილი არაა, არაფერი ისე არ აშორებს კაცს უკვდავებისაგან და არაფერი ისე არ ძირავს მას წუთისოფლის ამაოებაში, როგორც სიბრძნესა და ზრდილობას მოკლებული დედაკაცი. მაშინ ასეთი ქალი მამაკაცში შობს წარმავალ, მდაბალ, ამაოებით სავსე ვნებებსა და სურვილებს; და მაშინ იგი ყველაზე დიდ მაცდურად იქცევა. სწორედ, ასეთი სახეა მინდიას ცოლი გენიოსი ვაჟა-ფშაველას "გველისმჭამელში".
ზემოთქმულიდან გამომდინარე, იმთავითვე საინტერესო ხდება, თუ რა განასხვავებს ბრძენ და ზრდილ ქალს ჩვეულებრივი ქალისაგან. ის, რომ ბრძენ და ჭკვიან ქალს დამორჩილებული აქვს თავისი ეგოიზმი-მტკიცე შეგნებით ალაგმული, ხოლო ჩვეულებრივს კი-არა და საკუთარი ეგოიზმის ტყვეა, რაც ამ ქალსაც აშორებს ბედნიერებისაგან და მას დაკავშირებულ ადამიანებსაც (ქალი იქნება ეს, თუ მამაკაცი). ამდენს ნიშნავს შეგნება, თავდაჭერილობა ადამიანში.
ამ გაგებით ქალსა და კაცს შორის მეგობრობაზეც არსებობს ერთი კარგი სიბრძნე-ლექსებად გადმოცემულ კანონების ("დჰამა-პადა") ერთ-ერთ შაირში თქმულია, რომ:
"თუკი ვინმე იპოვის ფხიზელ მეგობარს, ქველს, თავდაჭერილსა და ძლიერს, გადალახე ყველა წინააღმდეგობა და მიჰყევი მას ცხოვრების გზაზე გახარებულად (კმაყოფილებით), მაგრამ შეგნებულადაც"-ო.
"თუკი ვინმე ვერ იპოვის ყურადღებიან, ქველ, ფხიზელსა და ძლიერ მეგობარს, მაშინ სჯობს, მარტო გაუყვეს ცხოვრების გზას, როგორც მეფე, ვინაც უკან იტოვებს შეძენილ სამეფოს, როგორც სპილო ტყეში" (სპილოსა და ტყის სიმბოლიკა ბუდისტური გაგებისაა ამ შემთხვევაში და ცალკე საკითხია. დჰამა-პადის ამ ლექსსაც ზუსტად "სპილო" ჰქვია სახელად).
მე და შენს მიერ თქმული "ფილოსოფია მოკვდა" განსხვავდება ერთმანეთისაგან.
შენი თქმა ძირშივე ფილოსოფიისადმი უძლურ მიმართებას ეფუძნება, ჩემი კი ფილოსოფიის აღდგომის სურვილზეა დამყარებული და მის ფერიცვალებას ისახავს მიზნად.
ყოფიერების ლაბირინთში შესული აუცილებლად გადაჰყრია სკეფსისის ურჩხულს; ან ძლეულა მისგან, როგორც ეს ხდებოდა მინოტავრის მსხვერპლთა შემთხვევაში, ან თავად გამარჯვებულა ბეელზებუბზე.
ყოველ დიდ და გონიერ ადამიანს უგემნია სკეფსისის გესლი, მაგრამ ვიცით რა გველის შხამის ორმნიშვნელოვანი თვისების შესახებ (სასიკვდილო და სამკურნალო), გვეცნაურება ისიც, რომ სკეფსისის გადამლახავის განბრძნობა (მინდია) უფრო ღრმაა იმათ ცოდნასთან შედარებით, ვინაც არ შეიწუხა თავი, ან არ გაბედა საბედისწერო ლაბირინთში შესვლა და ცხოველური კმაყოფილებით ჰგონია, რომ უამისოდაც ბედნიერია.
სწორედ, ჭეშმარიტების ძიებისა და მისკენ სვლის ერთ-ერთი საფეხურია სკეფსისი, რომლის გავლა და დაძლევა კიდევ უფრო აძლიერებს ჭეშმარიტების ხარისხს ადამიანში.
ზვიად გამსახურდია წერს:
"რელიგიური შემეცნების გზა არ არის სწორხაზოვანი. ვისაც სკეპტიციზმის გესლი არ უგვრძნია, იგი ვერასოდეს შესულა რელიგიური შემეცნების სიღრმეებში".
"ღრმა რელიგიური რწმენისა და მისწრაფების ადამიანებს ხშირად ახასიათებთ გავლა სკეპტიციზმის და უარყოფის ეტაპებისა".
თანამედროვე იტალიელი ფილოსოფოსი, ემანუელე სევერინო:
"Tanto più profondo è lo scetticismo, tanto più autentica è l'epistéme che riesce a superarlo" (რაც უფრო ღრმაა სკეპტიციზმი, მით უფრო აუთენტურია მისი გადამლახავი ეპისთემე, ცოდნა, შემეცნება).
უნდა ითქვას ისიც, რომ ეპისთემე იმეორებს ჰარმონიის რაობას, რომელიც სხვა არაფერია, თუ არა მოწესრიგებული ქაოსი: ჯერ კიდევ ქაოტურ მდგომარეობაში მყოფი ერთმანეთს დაპირისპირებულ იმპულსების ჰარმონიზირებული და ცენტრიდანული სახე. ეპისთემე, მისი თაური მნიშვნეობიდან გამომდინარე ("ეპი"-ზე, ზევით; "ჰისტამაი"-ყოფნა, დამტკიცება), ისეთი შემეცნებაცაა, რომელიც ძლევს სკეპტიკურ ეჭვის ქვეშ დაყენებული, ან სულაც, უარყოფილი ჭეშმარიტების კონდიციას და ურყევ ცოდნად იქცევა.
ქვეცნობიერებისა და ყოფიერების ლაბირინთში დაკარგვა აბსურდისა (ჭეშმარიტების ნაკლებობა, ან მისი სრული გამორიცხვა) და სიცრუის ზეიმია, რასაც დაღუპვამდე მიჰყავს ადამიანი; ხოლო ლაბირინთის ძლევა და მზიურში გამოღწევა-გამარჯვებისა და ამაღლების, ზრდის სომბოლოა.
"ქალი, თუკი ბრძენი და ზრდილია, პატივს სცემს დედამთილს და ქმრის ერთგულია, მამაკაცზე მეტი ფასი აქვს".
